Przewlekły stres jest jednym z najbardziej rujnujących zdrowie czynników. Wymienia się stres: emocjonalny, fizyczny i biochemiczny.
Emocjonalny jest dla wszystkich jasny, fizyczny to np. ciężki trening i wiążąca się z tym często niemożność efektywnej regeneracji lub kontuzja, skaleczenie lub właśnie niedosypianie, biochemiczny to np. różnego rodzaju toksyny i patogeny, i wiążący się z tym stan zapalny, zatrucie pokarmowe, papierosy czy…alkohol, ale także niezdrowe, przetworzone jedzenie.
Ciągła stymulacja osi HPA oraz układu współczulnego (zaangażowana w reakcje stresową) i wysoko wywindowane stężenia CRH, ACTH, kortyzolu, adrenaliny, noradrenaliny powodują po jakimś czasie, że:
- Organizm nie powraca już tak płynnie do stanu homeostazy (kiedy stres minie), a więc ciągle jest w stanie „gotowości”, lekkiego zdenerwowania, można to odczuwać również jako rozdrażnienie, lęki, zmęczenie ale niemożność odpoczynku, często dochodzą bóle głowy, karku, mięśni.
- Dochodzi do nadwrażliwości na czynniki stresowe (najmniejsze bodźce powodują nieadekwatnie silną reakcję stresową)- pomijając stres emocjonalny (jak np. stres w pracy), nawet niewyspanie może być „zapalnikiem” stresu w organizmie.
- Dochodzi do oporności komórek (receptorów) na kortyzol. Jaki jest skutek? Niemożność „wyłączenia” stanu zapalnego przez kortyzol. Ponieważ kortyzol ma takie zadanie! Natomiast przedłużające się stany zapalne i reakcje stresowe powodują, że kortyzolu jest za dużo w krwoobiegu, nie spełnia on swej roli bo nie może (przez oporność receptorów), co przyczynia się powstawania negatywnych skutków stanu zapalnego jak i samego kortyzolu.
To prowadzi do:
- Supresji układu immunologicznego (nie jesteśmy w stanie efektywnie walczyć z wirusami czy bakteriami, ciągle się przeziębiamy, nie gorączkujemy zazwyczaj).
- Promocji stanu zapalnego, kiedy to dochodzi do wzrostu prozapalnych cytokin, a to już ma szeregnegatywnych skutków (od bólu stawów i mięśni, insulinooporności, przez problemy ze snem czy stany depresyjne po zwiększone ryzyko chorób sercowo-naczyniowych czy nawet nowotworów), warto wiedzieć, że stan zapalny jest kolejnym stresorem dla organizmu, więc niejako koło się zamyka.
- Zaburzeń snu (stres zaburza wejście w głębokie fazy snu, te które najbardziej regenerują) i całego rytmu dobowego, zazwyczaj mamy do czynienia wtedy z odwróconym rytmem dobowym- w dzień jesteśmy ospali, a na wieczór jesteśmy w stanie gotowości
- Dysbalans hormonalny, m.in. zmniejszone stężenie pregnenolonu, LH, FSH, DHEA, testosteronu, hormonów tarczycowych, a zwiększenie chociażby prolaktyny czy estrogenów.
- Obniżenia funkcji kognitywnych, depresje, lęki – poprzez dysbalans w neuroprzekaźnikach, obniżenie BDNF, osłabienie neurogenezy i zmniejszenie rozgałęzien dendrytycznych, stres oksydacyjny w mózgu i niedostateczne jego dotlenienie.
- Niemożności schudnięcia – stres i towarzyszące mu neurohormony i steroidy powodują podwyższone stężenie glukozy i stan zapalny, a w konsewkencji oporność komórek na insulinę, dochodzi do tego dysregulacji w hormonach sytości i głodu – w przewlekłym stresie mamy problem z sytością.
- Problemów sercowo-naczyniowych – przez zwiększone wydzielanie katocholamin, stres oksydacyjny i nitrozacyjny, zwiększenie zapotrzebowania na tlen (niedotlenienie organizmu), problemy z niestabilną gospodarką elektrolitową, zaburzeniami rytmu i przewodzenia elektrycznego serca, podwyższonym tętnem, labilnym ciśnieniem krwi.
Także przy wszelkich problemach zdrowotnych należy zaadresować również elimiację wszystkich czynników stresowych, które nas dotyczą, nie jest to prosta sprawa, ale eliminacja stresu z naszego życia o 50% to już duży krok, postarajmy sie, zróbmy to dla siebie.
Zainteresował Cię artykuł?
Poszerz swoją wiedzę o wybrane produkty z naszego sklepu – solidna dawka praktycznej wiedzy!
